Z jakimi błystkami i żywcami na szczupaki
Do zagadnienia skuteczności przynęt spinningowych możemy ustosunkować się na podstawie 291 udokumentowanych połowów szczupaka. Statystyka przemawia na rzecz standardowych wahadłówek i błystek obrotowych, na które złowiono przeważającą część – prawie 86% ryb. Mnie szczególnie ucieszył fakt, że wśród najskuteczniejszych błystek poczesne miejsce zajmują klasyczne, sprawdzone błystki wahadłowe typu Heintz. Z zakłopotaniem przychodzi natomiast komentować zaledwie 5,8% skuteczności woblerów, które przecież opracowaniem technicznym i „wabiącym” zachowaniem się w wodzie spełniają wszystkie obiektywne warunki skutecznej przynęty. Klasyczny spinning z użyciem martwych rybek również jest mało skuteczny (8,4%). Domorosłych majsterkowiczów możemy z przekonaniem zapewnić, że mogą nadal spokojnie oddawać się ulubionemu zajęciu – przygotowywaniu przynęt, ponieważ wykonane przez nich błystki, nawet najprostsze, pod względem skuteczności w niczym nie ustępują najlepszym wyrobom przemysłowym.
Skuteczność poszczególnych gatunków żywców oceniamy na podstawie aż 471 połowów, nasze wnioski powinny być tym wiarygodniejsze.
Skuteczność poszczególnych gatunków żywców przy połowie szczupaka
| Państwo | Żywiec – % skuteczności | Razem | |||||||||
| Płoć | Karaś | Wzd-ręga | Ukleja | Okoń | Jelec | Lin | Kielb | Le-szcz | Inne | szt. | |
| RFN | 41,7 | 7,7 | 2,0 | 2,6 | 5,1 | 1,0 | 4,6 | – | 5,1 | 29,9 | 194 |
| Węgry | 6,7 | 17,3 | 32,0 | 24,0 | 2,7 | – | – | – | – | 17,3 | 75 |
| CSRS | 22,3 | 7,4 | 4,4 | 6,4 | 4,4 | 10,4 | 1,0 | 7,4 | 1,0 | 35,1 | 208 |
| Ø% szt. | 27,8 | 9,1 | 7,8 | 8,6 | 4,4 | 4,9 | 2,3 | 3,2 | 2,5 | 30,1 | 477 |
| Økg/szt. | 12,9 | 11,9 | 10,9 | 10,3 | 14,9 | 10,7 | 12,6 | 13,2 | 14,0 | 12,0 | |
Wśród żywców zdecydowanie prowadzi płoć ze średnią skutecznością prawie 28%. Szczególnie łubiana jest ta ryba w RFN, gdzie ze 100 złowionych szczupaków blisko 47 złapano właśnie na płoć. Także waga tych szczupaków jest zadowalająca i wyższa od przeciętnej. Z pozostałych ryb na uwagę zasługuje karaś, chociaż można było go podejrzewać o znacznie większą skuteczność. Mowa przecież o najodporniejszej rybie, która świetnie znosi transport i długotrwałe przechowywanie, a w późnych miesiącach jesiennych jest często jedynym dostępnym żywcem. Wzdręga i ukleja utrzymały się na średnim poziomie (ocena wędkarzy z Węgier), rozczarował kiełb, który ma wszelkie dane, by być najczęściej stosowaną przynętą.
Powszechnie obowiązuje zasada wybierania ryb smuklejszych, natomiast ich gatunek jest w zasadzie uzależniony od lokalnych warunków, szczególnie od dostępności. Tak np. w Słowacji najwięcej szczupaków łowi się na klenia i jelca (35%), na ukleję (20%) i kiełbia (12%). W Czechach najczęściej stosuje się płoć (34%) przed okoniowatymi i kiełbiem (po 10%).
Wypada żałować, że w dokumentacji połowów na ogół brakuje informacji o wielkości użytego żywca i na to istotne pytanie przyjdzie nam odpowiedzieć tylko orientacyjnie. Przy połowie szczupaków zdecydowanie nie można bazować na zasadzie, że wielkość zdobyczy jest wprost proporcjonalna do wielkości przynęty. Rekordowy szczupak w Czechosłowacji – 25,4 kg ze zbiornika Lipno – został wprawdzie złowiony na 0,7 kg płoć kwalifikującą się raczej do garnka niż na wędkę, ale dwa niewiele mniejsze – 23,5 kg i 20,8 kg (Domaśa) dały się skusić na 10 cm kiełbie. Jeśli rzeczywiście znamy stanowisko jakiegoś kolosa (jak to było przy połowie rekordowym), nie trzeba się zastanawiać nad użyciem żywca ważącego nawet ponad 600 g, dla ogromnego pyska szczupaka nie stanowi problemu przełknięcie go na jeden kęs. Ogólnie rzecz biorąc nie należy jednak przesadzać z wielkością przynęt, optymalna powinna stanowić 20-30% długości spodziewanej czy raczej upragnionej zdobyczy.